FA
مشاوره سرمایه گذاری
|
فصل اول: اطلاعـات عمـومـی |
| 1. سرمایه‌گذاری خارجی در ایران تا چه حد مجاز است؟ |
| هر سرمایه‌گذار خارجی می‌تواند به‌منظور عمران و آبادی و انجام فعالیت‌های تولیدی در هرزمینه ای - اعم از صنعتی، معدنی، کشاورزی و خدماتــی - به سرمایه‌گذاری مبادرت نماید. ازنظر دولت جمهوری اسلامی ایران فقط سرمایه‌گذاری‌هایی مشمول مـزایا و حمایت‌های قانون تشویق و حمایت سرمایه‌گذاری خارجی قرار می‌گیرند که مجوز مربوطه را بر اساس این قانون دریافت نموده باشند. |
| 2. هدف از پذیرش سرمایه‌گذاری خارجی چیست؟ |
| هدف از پذیرش سرمایه‌گذاری خارجی در کشور کمک به رشد و توسعه اقتصادی، افزایش فرصت‌های شغلی، اخذ و توسعه فن‌آوری و مهارت‌های مدیریتی همین‌طور ارتقاء کیفیت تولیدات و افزایش توان صادراتی کشور است. |
| 3. سرمایه‌گذاری خارجی در چه قالب حقوقی و قراردادی قابل‌پذیرش است؟ |
| سرمایه‌گذاری خارجی در چارچوب کلیه روش‌های مشارکت حقوقی (به‌صورت سرمایه‌گذاری مستقیم) و یا ترتیبات قراردادی قابل انجام است. منظور از ترتیبات قراردادی انواع روش‌های تأمین مالی است که در چارچوب روش‌های مشارکت مدنی، بیع متقابل و انواع روش‌های ساخت، بهره‌برداری و واگـذاری صورت می‌پذیرد. |
| 4. تعریف سرمایه‌گذاری خارجی چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟ |
| سرمایه‌گذاری خارجی عبارت است از به‌کارگیری سرمایه خارجی در فعالیت‌های که ریسک برگشت سرمایه و منافع آن به عهده سرمایه‌گذار باشد که بر اساس قانون سرمایه‌گذاری خارجی به دو روش کلی به ترتیب زیر طبقه‌بندی‌شده است: |
| الف. مشارکت حقوقی (سرمایه‌گذاری مستقیم): منظور سرمایه‌گذاری سهمی سرمایه‌گذار خارجی در یک شرکت ایرانی اعم از جدید یا موجود است. میزان سهم الشرکه یا سهام سرمایه‌گذار خارجی در چنین شرکت ایرانی تابع محدودیت نیست و سرمایه‌گذار به نسبت سرمایه و یا سهم خود در شرکت، می‌تواند در مدیریت و اداره امور آن نقش داشته باشد. |
| ب. ترتیبات قراردادی: منظور مجموعه روش‌های است که طی آن استفاده از سرمایه خارجی صرفاً تابع توافقات انجام‌شده میان طرفین قرارداد است. به‌عبارت‌دیگر، حقوق سرمایه‌گذار خارجی درنتیجه مشارکت مستقیم وی در سرمایه شرکت سرمایه پذیر ایرانی ایجاد نمی‌شود، بلکه صرفاً به توافقات قــراردادی طرفین متکی است. سرمایه‌گذاری خارجی در چارچوب ترتیبات قـراردادی در کلیه بخش‌ها قابل انجام است. بازگشت سرمایه و منافع حاصله در این‌گونه سرمایه‌گذاری‌ها نیز از محل عملکرد اقتصادی طرح مورد سرمایه‌گذاری، بدون اتکا به تضمین دولت، بانک‌ها و شرکت‌های دولتی صورت می‌پذیرد. |
| 5. سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در چه بخش‌هایی مجاز است؟ |
| سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در کلیه زمینه‌هایی که فعالیت بخش خصوصی در آن مجاز است، قابل انجام است. |
| 6. سرمایه‌گذاری خارجی در چارچوب ترتیبات قراردادی در چه بخش‌هایی مجاز است؟ |
| سرمایه‌گذاری خارجی در چارچوب ترتیبات قراردادی در کلیه بخش‌های اقتصادی کشور مجاز است. خاطرنشان می‌سازد سرمایه‌گذاری خارجی در بخش‌هایی که در اختیار دولت قرار دارد، صرفاً در چارچوب ترتیبات قراردادی قابل انجام است. |
| 7. چه نوع تشکل حقوقی برای تحقق یک سرمایه‌گذاری خارجی تجویز می‌شود؟ |
| طبق قانون تجارت ایران هفت نوع شرکت یا شخصیت حقوقی قابل تأسیس است که از بین آن‌ها شرکت سهامی که در آن سرمایه به سهام تقسیم می‌شود به‌عنوان رایج‌ترین و مقبول‌ترین تشکل حقوقی تجویز می‌شود. |
| 8. آیا داشتن شریک محلی برای سرمایه‌گذاران خارجی الزامی است؟ |
| خیر، داشتن شریک محلی الزامی نیست اما معمولاً سرمایه‌گذاران خارجی به علت آشنا بودن طرف‌های ایرانی با شرایط کار، مقررات و ضوابط اداری، راه‌های استفـاده از امکانات محلی و غیره تمایل به اختیار نمودن شریک محلی دارند. |
| 9. حد مجاز سرمایه‌گذاری خارجی در ایران چه میزان است؟ |
| از حیث درصد مشارکت و میزان سرمایه‌گذاری هیچ‌گونه محدودیتی برای سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در جمهوری اسلامی ایران وجود ندارد. |
| 10. اگر چنین است پس منظور از نسبت‌های 25% و 35% مذکور دربند د ماده 2 قانون سرمایه‌گذاری خارجی چیست؟ |
| نسبت‌های مذکور ارتباطی به درصد مشارکت خارجی در هر مورد سرمایه‌گذاری ندارد. در حقیقت، این نسبت‌ها ناظر به تعیین سهم ارزش کالاها و خدمـات تولیدی طرح سرمایه‌گذاری خارجی به‌کل اقتصاد کشور است که در زمان صدور مجوز سرمایه‌گذاری خارجی برای هر بخش و زیر بخش (رشته) اقتصادی به‌طور جداگانه محاسبه و تعیین می‌گردد. |
| 11. آیا سرمایه‌گذاری خارجی در حوزه‌های بالادستی نفت و گاز مجاز است؟ |
| در حوزه‌های بالادستی نفت و گاز سرمایه‌گذاری خارجی صرفاً در چارچوب ترتیبات قراردادی امکان‌پذیر است اما در حوزه‌های پائین‌دستی سرمایه‌گذاری خارجی مستقیم نیز مجاز است. |
| 12. آیا به‌کارگیری اسامی و نام‌های تجاری خارجی در سرمایه‌گذاری‌های خارجی مجاز است؟ |
| استفاده از اسامی و نام‌های تجاری خارجی در کشور در چارچوب ضوابط تصویب‌نامه کمیسیون موضوع اصل 138 قانون اساسی به شماره 205136/38043 ت مورخ 15/12/1386 است. |
| 13. آیا سرمایه‌گذاری خارجی در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار مجاز است؟ |
| منعی بـرای سرمایه‌گذاری خارجی در شرکت‌های پذیرفته شده در بـورس اوراق بهـادار وجود ندارد. این‌گونه سرمایه‌گذاران خارجی می‌توانند از مزایایی که قانون سرمایه‌گذاری خارجی فراهم نموده همانند سرمایه‌گذاری‌های خارج از بورس برخوردار شوند. |
| 14. منظور از مناطق ویژه اقتصادی چیست و در کدام منطقه از کشور این مناطق تأسیس شده است؟ |
| مناطـق ویژه اقتصادی مناطق محصور گمرکی هستند که ورود کالا، ماشین آلات و تجهیزات به آن مناطق از شمول مقررات صادرات و واردات مستثنا است. هریک از این مناطق ممکن است باهدف‌های خاصی تأسیس شده باشند. برخی برای نگهداری کالا به‌قصد واردات به کشور و یا صادرات به خارج و برخی نیز علاوه بر نگهداری کالا ممکن است برای انجام امور تولیدی و صنعتی طراحی شده باشند. در حال حاضر 17 منطقه ویژه اقتصادی در کشور وجود دارد. |
| 15. آیا تفاوتی بین سرمایه‌گذاری خارجی در مناطق آزاد تجاری-صنعتی، مناطق ویژه اقتصادی و سرزمین اصلی وجود دارد؟ |
| سرمایه‌گذاری خارجی در مناطق آزاد منطقه آزاد شناخته شده‌اند و در حال حاضر شامل شش منطقه قشم، کیش، چابهار، بندر انزلی، اروند و ارس است. مناطقی که تحت عنوان مناطق ویژه اقتصـادی مناطق آزاد تجاری-صنعتی جمهــوری اسلامی ایران صورت می‌گیرند نیز می‌توانند از مزایای قانون مزبور، مشروط به طی تشریفات قانونی اخذ مجوز سرمایه‌گذاری، برخوردار شوند. از آن‌ها یاد می‌شود جزئی از سرزمین اصلی می‌باشند و به همین لحاظ سرمایه‌گذاری در این مناطق نیز به‌مثابه سرمایه‌گذاری در سرزمین اصلی تلقی می‌گردد. درهرحال با توجه به دامنه شمول قانون سرمایه‌گذاری خارجی به قلمرو جمهوری اسلامی ایران، سرمایه‌گذاری‌های خارجی که در تابع مقررات خاص سرمایه‌گذاری در این مناطق است. منظور از مناطق آزاد، مناطقی است که قانون به‌عنوان |
| 16. منظور از شرکت ایرانی و شرکت خارجی بر اساس قوانین ایران چیست؟ |
| شرکت ایرانی شرکتی است که طبق قـانون تجارت نیز شرکتی است که در خارج از ایران تشکیل و به ثبت رسیده باشد. در ایران تشکیل و به ثبت برسد حتــی اگر سهام یا سهم الشرکه این شرکت‌ها صد درصد به اشخاص حقیقی یا حقوقی خارجی تعلق داشته باشد. شرکت خارجـی |
| 17. آیا ایجاد پایگاه قانونی به‌صورت شعبه و نمایندگی شرکت‌های خارجی در ایران امکان‌پذیر است؟ |
| بلی. هر شرکت خارجی برای توسعه امور تجاری خود و انجام تکالیف قراردادی و فعالیت‌های بازاریابی و غیره می‌تواند با ثبت شعبه و یا نمایندگی شرکت مادر مبادرت به ایجاد یک پایگاه قانونی در ایران نماید. جهت تأسیس شعبه یا نمایندگی مقررات خاصی وجود دارد و متقاضیان باید مستقیماً به اداره کل ثبت شرکت‌ها و مالکیت صنعتی مراجعه نمایند. |
| 18. آیا تأسیس شعبه و نمایندگی به‌عنوان سرمایه‌گذاری خارجی تلقی می‌شود؟ |
| تأســیس شعبــه و یا نمایندگی، سرمایه‌گذاری خارجی تلقی نمی‌گردد. سرمایه‌گذاری خارجی می‌تواند از طریق تشکیل یک شرکت ایرانی جدید، مشارکت در یک شرکت ایرانی موجود و یا حصول تفاهم‌های قراردادی با یک بنگاه سرمایه پذیر ایرانی صورت پذیرد. |
| 19. شهرک‌های صنعتی چه ویژگی‌هایی دارند و چه تسهیلاتی در آن‌ها فراهم است؟ |
| شهرک‌های صنعتی شهرک‌های پیش ساخته‌ای هستند که توسط شرکت شهرک‌های صنعتی ایران وابسته به وزارت صنایع و معادن در قطب‌های صنعتـی سراسـر کشور ایجاد شده و آماده استفـاده برای سرمایه‌گذاران می‌باشند. لازم به ذکر است که در برخی از این شهرک‌ها، کارخانه‌ها و کارگاه‌های صنعتی ساخته شده آماده واگذاری است. نکته مهم در این شهرک‌ها، در اختیار بودن خدمات زیربنایی از قبیل آب، برق، گاز و تلفن و دسترسی به شبکه‌های عمده حمل و نقل کشور است. |
| فصل دوم |
| قانون تشویق و حمایت سرمایه‌گذاری خارجی |
| 20. قانون حمایت کننده از سرمایه‌گذاری خارجی در جمهوری اسلامی ایران کدام است؟ |
| قانون حمایت کننده از سرمایه‌گذاری خارجی در ایران، «قانون تشویق و حمایت سرمایه‌گذاری خارجی» مصــوب ســال 1381 شمسـی (2002 میــلادی) است کـه در ایــن مجموعــه از آن بـا عنــوان «قانون سرمایه‌گذاری خارجی» یاد می‌شود. دامنه شمول این قانون به سراسر قلمرو جمهوری اسلامی ایران تسری دارد و کلیه سرمایه‌گذاران خارجی می‌توانند بر اساس این قانون در کشور سرمایه‌گذاری نموده و از مزایای آن برخوردار شوند. |
| 21. نقش مقررات سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد چیست؟ |
| هرچنـد سرمایه‌گذاری خارجی در مناطق آزاد تجـاری- صنعتی تابع مقررات سرمایه‌گذاری در آن منـاطق است اما این امکان نیز فراهم است که سرمایه‌گذاران خارجی بر اساس قانون سرمایه‌گذاری خارجی در مناطق آزاد سرمایه‌گذاری نموده و از پوشش حمایتی قانون یاد شده برخوردار شوند. |
| 22. منظور از حمایت در قانون سرمایه‌گذاری خارجی چیست؟ |
| منظور از حمایت، برخورداری از حقوق و مزایای خاصی است که به‌موجب قانون سرمایه‌گذاری خارجی به سرمایه گذار تعلق می‌گیرد؛ به عبارت دیگر سرمایه‌گذاری‌هایی که از طریق این قانون انجام نشوند، از چنین حقوقی برخوردار نخواهند بود. |
| 23. این حقوق و مزایا کدم‌اند؟ |
| بارزترین حقوقی که بر اساس قانون مذکور به سرمایه گذار خارجی تعلق می‌گیرد، شامل موارد ذیل است: |
| ·انتقال سود و سرمایه و منافع آن به ارز خارجی؛ |
| ·دریافت خسارت ناشی از سلب مالکیت و ملی شدن سرمایه خارجی؛ |
| · دریافـت خسارت ناشی از وضع قوانین یا مصوبات دولت که موجب ممنوعیت یا توقف اجرای قراردادهای مالی سرمایه گذار خارجی گردد؛ |
| · برخورداری از رفتار یکسان و برابر نسبت به سرمایه‌گذاران داخلی. |
| 24. چه تسهیلات و مزایای دیگری برای سرمایه‌گذاران خارجی در نظر گرفته شده است؟ |
| سایر تسهیلات و مزایای مندرج در قانون سرمایه‌گذاری خارجی و آئین نامه اجرایی آن به‌قرار زیر است: |
| · تبدیل و انتقال وجوه ناشی از قراردادهای مختلف سرمایه‌گذاری و انتقال تکنولوژی به ارز خارجی؛ |
| ·تبدیل و انتقال اصل و سود تسهیلات مالی مربوط به سرمایه‌گذاری‌های خارجی؛ |
| ·ارجاع اختلافات سرمایه‌گذاری به محاکم داوری بین‌المللی؛ |
| ·استفاده از کارشناسان خارجی در امور مربوط به پروژه‌های سرمایه‌گذاری؛ |
| ·انجام صادرات بدون سپردن تعهد برای برگشت ارز حاصله به کشور؛ |
| ·نگهداری ارز حاصل از صادرات در خارج از کشور؛ |
| ·دسترسی مستقیم و امکان برداشت ارز حاصل از صادرات از حساب‌های امانی بانکی در خارج از کشور؛ |
| ·عدم شمول ضوابط قیمت گذاری، توزیع، عدم ساخت و الزامات ساخت داخل. |
| 25. در مجوز سرمایه‌گذاری چه موضوعاتی عنوان می‌گردد؟ |
| در مجوز سرمایه‌گذاری زمینه مـورد سرمایه‌گذاری، شرکای ایرانـی و خارجـی، نوع و نحوه سرمایه‌گذاری، درصد مشارکت و میزان سرمایه‌گذاری خارجی، چگونگی انتقال سود و منافع حاصله و سایر شرایط مربوط به طرح مورد سرمایه‌گذاری ذکر می‌گردد. |
| 26. چه اشخاصی می‌توانند در جمهوری اسلامی ایران سرمایه‌گذاری نمایند؟ |
| کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی خارجی، شرکت‌ها، مؤسسات و سازمان‌های بین‌المللی، همچنین اشخاص حقیقی و حقوقی ایرانی می‌توانند طبق مقررات قانون سرمایه‌گذاری خارجی مبادرت به سرمایه‌گذاری در کشور نمایند. |
| 27. سرمایه‌گذاری ایرانیان چگونه می‌تواند مشمول قانون سرمایه‌گذاری خارجی قرار گیرد؟ |
| سرمایه‌گذاری ایرانیان در صورتی می‌تواند مشمول قانون سرمایه‌گذاری خارجی قرار گیرد که سرمایه ایشان منشأ خارجی داشته و سرمایه گذار نیز مستنداتی که مؤید فعالیت‌های اقتصادی و تجاری وی در خارج از کشور باشد را ارائه نماید. |
| 28. آیا مجوز سرمایه‌گذاری دارای مدت اعتبار مشخصی است؟ |
| بلی. چنانچه سرمایه گذار خارجی پس از صدور مجـوز در مدت مشخصی که به اقتضای طرح مورد سرمایه‌گذاری و به تشخیص هیئت سرمایه گذار خارجی تعیین می‌گردد، اقدام به ورود بخش مناسبی از سرمایه به کشور ننماید، مجوز سرمایه‌گذاری وی باطل شده تلقی می‌گردد. |
| 29. تمدید مهلت اعتبار مجوز سرمایه‌گذاری چگونه قابل انجام است؟ |
| سرمایه گذار خارجی می‌تواند قبل از پایان مهلت اعتبار مجوز، با ارائه دلایل قانع کننده درخواست تمدید مدت اعتبار نماید. هیئت سرمایه‌گذاری نیز درخواست تمدید را بررسی و در صورت موافقت، مهلت مجددی را برای ورود سرمایه تعیین می‌نماید. |
| 30. آیا شرکت‌های دولتی خارجی نیز می‌توانند بر اساس قانون سرمایه‌گذاری خارجی اقدام به سرمایه‌گذاری در ایران بنمایند؟ |
| بلی. شرکت‌های دولتی خارجی می‌توانند در چارچوب قانون سرمایه‌گذاری خارجی منتهی رفتار قانون نسبت به این‌گونه سرمایه‌گذاری‌ها همانند سرمایه‌گذاری‌های بخش خصوصی خواهد بود. اقدام به سرمایه‌گذاری در ایران نموده و از مزایای قانون یاد شده برخوردار شوند |
| 31. زمینه‌های مجاز برای سرمایه‌گذاری خارجی در ایران بر اساس قانون سرمایه‌گذاری خارجی کدام است؟ |
| زمینه‌های مجاز سرمایه‌گذاری خارجی در ایران بسیار متنوع است و کلیه فعالیت‌های صنعتی، معدنی، کشاورزی و خدماتی که به عمران و آبادی و فعالیت‌های تولیدی منجر شود را شامل می‌گردد. |
| 32. آیا انجام فعالیت‌های صرفاً تجاری می‌تواند سرمایه‌گذاری خارجی محسوب شود؟ |
| انجام فعالیت‌های صرفاً تجاری، سرمایه‌گذاری خارجی محسوب نمی‌شود، لکن فعالیت‌های تجاری که مکمــل فعالیت‌های تولیدی در طرح‌های مصوب باشد، می‌تواند به‌عنوان سرمایه‌گذاری خارجی به‌حساب آید. |
| 33. آیا سرمایه‌گذاری خارجی در بخش خدمات تحت پوشش قرار می‌گیرد؟ |
| سرمایه‌گذاری خارجـی در امور خدماتی از جمله گردشگری می‌تواند تحت پوشش قانون سرمایه‌گذاری خارجی قرار گرفته و از مزایای آن برخوردار شود. |
| 34. آیا سرمایه‌گذاری‌های خارجی به‌طور خودبه‌خود از حمایت‌های قانون برخوردار می‌شوند؟ |
| خیر. برقراری حمایت‌های قانون نسبت به سرمایه‌گذاری‌های خارجی مستلزم اخذ مجوز سرمایه‌گذاری است. |
| 35. سرمایه‌گذاری خارجی که قبلاً انجام شده ولی از پوشش حمایتی قانون برخوردار نبوده است، چگونه و در چه شرایطی می‌تواند از پوشش قانون برخوردار شود؟ |
| سرمایه‌گذاری‌هایی که در گذشته انجام شده و تحت پوشش قانون نبوده‌اند می‌توانند در هر زمان پس از طی مراحل پذیرش مشروط به ایجاد ارزش افزوده جدید تحت پوشش قانون قرار گیرند. |
| 36. آیا امکان سرمایه‌گذاری خارجی در واحدهای موجود وجود دارد؟ چگونه؟ |
| از نظر مقـررات قانـون سرمایه‌گذاری خارجـی تفاوتی میان سرمایه‌گذاری جــدیــد و سرمایه‌گذاری در یک واحد اقتصادی موجود وجود ندارد و کلیه سرمایه‌گذاران خارجی می‌توانند در هر زمان مبادرت به سرمایه‌گذاری در یک طرح جدید و یا بنگاه اقتصادی موجود نمایند. با این توضیح که پذیرش سرمایه‌گذاری در واحدهای موجود منوط به ایجاد ارزش افزوده جدید در نتیجه افزایش سرمایه‌گذاری، ارتقاء مدیریت، توسعه صادرات و بهبود سطح فن آوری درهمان واحد گردد. |
| 37. سرمایه‌گذاری خارجی در بنگاه‌های اقتصادی موجود چگونه قابل پذیرش است؟ |
| از نظر مقررات پذیرش، این‌گونه سرمایه‌گذاری‌ها نیز در هر زمان پس از طی مراحل پذیرش و اخذ مجوز سرمایه‌گذاری مشروط به ایجاد ارزش افزوده جدید می‌توانند تحت پوشش قانون قرار گرفته و از مزایای قانون بهره‌مند شوند. |
| 38. اگر سرمایه گذار خارجی تمایل داشته باشد که در یک شرکت موجود سرمایه‌گذاری نموده و بخشی از سهام آن را در اختیار بگیرد، برای افزایش سرمایه‌گذاری چه راهکارهایی وجود دارد؟ |
| برای این امر دو راهکار وجود دارد: |
| الف. خرید بخشی از سهام موجود به قیمت توافقی؛ |
| ب. مشارکت در افزایش سرمایه از طریق پذیره نویسی سهام جدید با استفاده از حق تقدم سهامداران موجود. |
| 39. قراردادهای ساخت، بهره برداری و واگذاری (BOT) در چه قالب حقوقی قابل اجرا هستند؟ |
| قراردادهای ساخت بهره برداری و واگذاری (BOT) و امثال آن (نظیر BOOT و BOO و ...) می‌توانند از طریق ثبت شعبه سرمایه گذار خارجی در ایران و یا تشکیل یک شرکت ایرانی (شرکت پروژه) تحقق یابد. |
| 40. منظور از حقوق مالکانه چیست؟ |
| منظور از حقوق مالکانه حقوق ناشی از مالکیت بر مال و دارائی و یا حقوق اکتسابی ناشی از قرارداد است که در قانون سرمایه‌گذاری خارجی به رسمیت شناختـه شـده و حسب مورد به حقوق مالکیت، بهـره برداری، انتفـاع و ... تسری می‌یابد. |
| 41. منظور از واگذاری حقوق مالکانه در طرح‌های BOT چیست؟ |
| منظور از واگذاری حقوق مالکانه حقوق اکتسابی ناشی از قرارداد مربوطه است که می‌تواند به‌طرف ایرانی قرارداد واگذار شود. |
| 42. آیا داشتن حساب بانکی در خارج از ایران برای سرمایه‌گذاری خارجی صادراتی مجاز است؟ |
| افتتاح حساب بانکی در خارج از ایران برای نگهداری درآمدهای صادراتی سرمایه‌گذاری‌های خارجی مجاز است و هدف از آن دسترسی مستقیم سرمایه گذار خارجی به ارز حاصل از صادرات برای دریافت سود سهام و سایر پرداخت‌هایی که باید به وی انجام شود، است. |
| 43. آیا الزامی از حیث برگشت ارز حاصل از صادرات برای شرکت‌های مشترک و واحدهایسرمایه پذیر وجود دارد؟ |
| خیر. به‌طور کلی هیچ‌گونه تعهدی برای برگشت ارز حاصل از صادرات اخذ نمی‌شود و ارز مربوطه در اختیار صادرکننده است تا به هر نحو که تشخیص می‌دهد مورد استفاده قرار گیرد. |
| 44. آیا سرمایه گذار خارجی می‌تواند سرمایه خود را بیمه کند؟ چگونه بیمه‌ای؟ |
| سرمایه گذار خارجی می‌تواند سرمایه خود را در مقابـل خطرات غیرتجاری (سیاسی) نزد موسسه بیمـه سرمایه‌گذاری کشور متبوع خود بیمه نماید. چنانچه طبق قــرارداد بیمه وجوهــی به سرمایه گـــذار پرداخت شود، موسسه بیمه گر می‌تواند در مقام جانشین سرمایه گذار، مطالبه خسارت پرداختی ناشی از حقوقی که اصالتاً به سرمایه گذار تعلق داشته را بنماید. |
| 45. اختلاف میان سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی و یا سرمایه گذار خارجی و دولت به کدام مرجع قابل ارجاع است؟ |
| به‌طور کلی حل‌وفصل اختلاف میان سرمایه‌گذاران ایرانی و خارجی و ارجاع آن به محاکم داخلی و خارجی یا مراجع داوری بین‌المللی تابع توافق صورت گرفته میان سرمایه‌گذاران است. لکن در مواردی که طرف دعوی شرکت یا بخش دولتی ایرانی باشد ارجاع اختلاف به محکمـه خارجی یا داوری بین‌المللی منوط به رعایت تشریفات قانونـی مربوطـه توســط طرف دولتـی ایرانـی است. بر همین اساس، اصل ارجاع اختلاف به محاکم و داوری بین‌المللی مبتنی بر توافق قبلی بین دولت ایران و دولت متبوع سرمایه گذار خارجی، در قراردادهای دوجانبه امری پذیرفته شده است. |
| 46. اختلافات سرمایه‌گذاری چگونه قابل حل و فصل است؟ |
| اختلافات سرمایه‌گذاری به 3 گروه قابل تفکیک است و برای حل‌وفصل هریک راهکار خاصی وجود دارد: |
| الف. حل و فصل اختلاف بین سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی: نحوه حل و فصل اختلاف بین سرمایه‌گذاران داخـلی و خـارجی بستگی به توافق طرفین سرمایه‌گذاری دارد که ممکن است ابتدائاً از طریق مذاکره و توافق دوستانه انجام گیرد و در صورت عدم حصول تفــاهم به دادگاه‌های داخلی، دادگاه‌های خارجی و یا مراجــع داوری بین‌المللی و یا داوری موردی ارجاع گردد. هیچ منع قانونی برای انتخاب هر یک از روش‌های پیش گفته وجود ندارد. |
| ب. حل و فصل اختلاف بین سرمایه گذار خارجی و دولت: بر اساس ماده 19 قانون سرمایه‌گذاری خارجی از طریق مذاکره حل و فصل نگردد سرمایه گذار با دو راه روبروست: چنانچه اختلاف بین سرمایه گذار و دو |
| ·اختلاف را در دادگاه‌های داخلی مورد رسیدگی و پیگیری قرار دهد و یا؛ |
| ·در چارچوب موافقت‌نامه تشویق و حمایت متقابل از سرمایه‌گذاری با دولت متبوع سرمایه گذار خارجی، اختلاف را به مراجع داوری که در موافقت‌نامه پیش بینی شده است ارجاع دهد. |
| ج. حل و فصل اختلاف بین دولت ایران و دولت سرمایه گذار خارجی: این نوع اختلافات معمولاً به اختلافات بین سرمایه‌گذاران ارتباطی ندارد و بیشتر به تعهدات منتسب به دولت‌ها و اجرا و تفسیر قراردادها می‌پردازد. حل و فصل این‌گونه اختلافات نیز در موافقت‌نامه‌های دو جانبه و چند جانبه سرمایه‌گذاری پیش بینی می‌شود. |
| 47. آیا اصولاً تملک زمین در ایران توسط خارجیان امکان پذیر است؟ |
| بلی در چارچوب قانون و آئین نامه استملاک اتباع خارجی مالکیت زمین در حدود مصارف شخصی توسط اشخـاص حقیقی خارجی امکان پذیر است. احراز مالکیت منوط به اخذ مجوز خاص از وزارت امور خارجه است. |
| 48. آیا تملک زمین برای امور صنعتی و کشاورزی توسط اتباع خارجی مجاز است؟ |
| خیر. تملک زمین برای مصارف صنعتی و کشاورزی که بیش از نیازهای شخصی تلقی می‌گردد مجاز نیست. |
| 49. پس نحوه تملک زمین در طرح سرمایه‌گذاری خارجی چگونه است؟ |
| همان‌طور که در پاسخ سؤال قبلی ذکـر شد تملک زمین به نـام تبعه خارجی امـکان پذیر نیست لکن چنانچه طرح سرمایه‌گذاری خارجی منجر به تشکیل شرکت ایرانی گردد، تملک زمین به نام شرکت که هویتی ایرانی دارد، مجاز خواهد بود. |
| 50. منظور از شرکت ایرانی چیست؟ |
| منظور از شرکت ایرانی شرکتی است که صرف‌نظر از تابعیت شرکا یا سهامداران آن، طبق قانون تجارت ایران تشکیل شده و به ثبت رسیده باشد. |
| فصل سوم |
| نظـام پذیــرش |
| 51. متولی پذیرش و حمایت از سرمایه‌گذاری خارجی در جمهوری اسلامی ایران چه سازمانی است؟ |
| سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران به‌عنوان تنها نهاد مرکزی دولتی است که متولی پذیرش و برقراری حمـایت نسبت به سرمایه‌های خارجی است. مجـوز سرمایه‌گذاری خارجی نیز در چارچوب قانون سرمایه‌گذاری خارجی توسط این سازمان صادر می‌شود. |
| 52. آیا اخذ مجوز سرمایه‌گذاری برای کلیه سرمایه‌گذاری‌های خارجی الزامی است؟ |
| بلی. اخذ مجوز برای سرمایه‌گذاری‌های خارجی که بر اساس قانون سرمایه‌گذاری خارجـی انجام می‌شوند، الزامی است. مجوز این‌گونه سرمایه‌گذاری‌ها با امضای وزیر امور اقتصادی دارایی صادر می‌شود. |
| 53. آیا منظور این است که هر مورد سرمایه‌گذاری تحت قانون سرمایه‌گذاری خارجی به مجوز خاص نیاز دارد؟ |
| بلی هر مورد سرمایه‌گذاری خارجی تحت این قانون نیاز به مجوز خاص (مستقل) دارد. |
| 54. مراحل صدور مجوز سرمایه‌گذاری خارجی کدام است؟ چه مدارکی برای صدور این مجــوز لازم است؟ |
| مراحل صدور مجوز سرمایه‌گذاری بسیار کوتاه و ساده است. با درخواست رسمی سرمایه گذار خارجی خطاب به سازمان سرمایه‌گذاری، موضوع ظرف 15 روز کـاری به هیئت سرمایه‌گذاری خارجی گزارش و پس از آن مجوز سرمایه‌گذاری صادر می‌گردد. مدارک لازم عبارت‌اند از فرم درخواست سرمایه‌گذاری به همراه سایر مدارک مندرج در فرم یادشده. |
| 55. سازمان سرمایه‌گذاری چه خدماتی به سرمایه‌گذاران خارجی ارائه می‌دهد؟ |
| سازمان در همه مسائلی که سرمایه گذار خارجی با آن مواجه است می‌تواند مورد مشاوره قرار گیرد. در این ارتباط سرمایه گذار از طریق مرکز خدمات سرمایه‌گذاری خارجی مستقر در سازمان همواره با سازمان تماس مستقیم دارد که این امر موجبات صرفه جویی در وقت و هزینه‌ها را به دنبال خواهد داشت. |
| 56. منظور از مرکز خدمات سرمایه‌گذاری خارجی چیست؟ |
| مرکز خدمات سرمایه‌گذاری خارجی به‌عنوان کانون مراجعات سرمایه‌گذاران خارجی در محل سازمان تشکیل شده است. در این مرکز نمایندگان دستگاه‌های اجرائی که مرتبط با امور سرمایه‌گذاری هستند، استقرار یافته و پاسخگوی کلیه سؤالات و پیگیر امور اجرائی مربوط به سرمایه‌گذاری‌های خارجی در حوزه مسئولیت‌های خود می‌باشند. |
| 57. آیا سازمان علاوه بر خدمات مشاوره‌ای به سرمایه‌گذاران خارجی خدمات دیگری نیز ارائه می‌دهد؟ |
| سازمان علاوه بر خدمات مشاوره‌ای، خدمات زیر را نیز به سرمایه‌گذاران ارائه می‌کند: |
| ·اطلاع رسانی در خصوص کلیه قوانین و مقررات ناظر و مربوط به سرمایه‌گذاری خارجی؛ |
| ·معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری خارجی در کشور به سرمایه‌گذاران خارجی بالقوه؛ |
| ·هماهنگی و انجام استعلامات لازم با سازمان‌های مختلف در مورد پیشنهاد‌ها سرمایه‌گذاری؛ |
| ·پیدا کردن شرکا و طرف‌های مناسب اعم از داخلی و خارجی؛ |
| ·انجام امور جاری و تلاش در جهت حل و فصل اختلافات سرمایه‌گذاران؛ |
| ·برنامه ریزی و تدارک لازم برای انجام ملاقات و برگزاری جلسات با سازمان‌های مختلف. |
| فصل چهارم: سـرمایه خارجـی |
| 58. اشکال سرمایه خارجی چیست؟ |
| اشکال سرمایه خارجی طبق قانون سرمایه‌گذاری خارجی بسیار متنوع بوده و علاوه بر سرمایه نقدی کلیه اشکال غیر نقدی اعم از ماشین آلات، تجهیزات، قطعات، مواد اولیه، دانش فنی خدمات تخصــصـی را نیز شامل می‌گردد (برای اطلاع بیشتر به ماده "2" آئین نامه اجرایی قانون تشویق و حمایت سرمایه‌گذاری خارجی مراجعه شود). |
| 59. آیا همه نوع ارز خارجی برای ورود سرمایه نقدی قابل قبول است؟ |
| فقط ارزهایی به‌عنوان سرمایه نقدی قابل ثبت می‌باشند که از نظر بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان ارز قابل قبول تلقی شوند. |
| 60. سرمایه نقدی چگونه به کشور وارد می‌شود؟ |
| سرمایه نقدی خارجی باید از طریق سیستم بانکی و یا مجاری رسمی مورد تائید بانک مرکزی به کشور وارد شود. بدیهی است که ارزهای وارده نیز باید جزو ارزهای قابل قبول بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران باشد. |
| 61. آیا ارز نقدی وارده به کشور می‌بایست به ریال تسعیر گردد؟ |
| آن بخش از ارز نقدی وارده که به تشخیص سرمایه گذار لازم است به ریال تبدیل شود از طریق سیستم بانکی توسط بانک دریافت کننده به نرخ روز بانک خریداری شده و معــادل ریالی ارز وارده به‌حساب شرکت مشترک یا بنگاه اقتصادی سرمایه پذیر واریز می‌گردد. |
| 62. آیا سرمایه گذار خارجی می‌تواند ارز نقدی وارده را به ریال تسعیر ننموده و از آن برای پرداخت بهای سفارش‌ها خارجی مربوط به طرح سرمایه‌گذاری استفاده نماید؟ |
| ارز نقدی همانطوریکه می‌تواند به ریال تبدیل شود، می‌تواند به‌صورت ارز در حساب ارزی شرکت مشترک یا بنگاه اقتصادی سرمایه پذیر سپرده شده و با نظارت سازمان سرمایه‌گذاری برای پرداخت بهای سفارش‌ها خارجی و یا سایر هزینه‌های ضروری طرح مورد نظر عیناً مورد استفاده قرار گیرد. نگهداری سرمایه به‌صورت ارز نه تنها سرمایه گذار را از نوسانات نرخ ارز مصون نگه‌داشته بلکه به وی این امکان را می‌دهد تا در زمان مناسب و به تشخیص خود از آن استفاده نماید. |
| 63. تسعیر ارزهای وارده با چه نرخی انجام می‌شود؟ |
| نرخ محاسبه برای آورده نقدی سرمایه‌گذاران خارجی نرخ رایج در شبکه پولی رسمی کشور و یا نرخ آزاد روز به تشخیص بانک مرکزی است. |
| 64. آیا برای تقویم سرمایه خارجی ارزیابی آن لازم است؟ |
| بلی. تقویم ارزش سرمایه خارجی اعم از اینکه به‌صورت سرمایه نقدی یا غیر نقدی باشد ضروری است. در مــورد سرمــایه نقدی و غیر نقدی نرخ تبدیل بانک در روز ورود مبنای ارزیابی قرار می‌گیرد. |
| 65. ورود ماشین آلات، تجهیزات، قطعات و مواد اولیه (سرمایه غیر نقدی) مستلزم طی چه تشریفاتی است؟ |
| اصولاورود سرمایه غیر نقدی مربوط به سرمایه‌گذاری‌های خارجی تابع تشریفات ورود کالای تجاری نیست و صرفاً «به پیشنهاد سازمان سرمایه‌گذاری اقلام غیر نقدی از هر قبیل بر اساس فهرستی که قبلاً» به تصویــب رسیده و در وزارت بازرگانی ثبت سفارش آماری شده است، مستقیم قابل ورود به کشور است. |
| 66. آیا این بدان معناست که ورود سرمایه غیر نقدی نیاز به اخذ گواهی عدم ساخت، تخصیص ارز و گشایش اعتبار اسنادی ندارد؟ |
| همین‌طور است. برای ورود سرمایه غیر نقدی نیازی به اخذ گواهی عدم ساخت، تخصیص ارز، گشایش اعتبار اسنادی و اموری از این قبیل نیست. |
| 67. آیا ورود سرمایه‌های غیر نقدی خارجی مستلزم پرداخت هزینه‌های خاصی است؟ |
| سرمایه غیر نقدی خارجی به‌استثنای ماشین آلات خط تولید در طرح‌های صنعتی و معدنی، همانند سایر کالاهای وارداتی مشمول پرداخت حقوق ورودی می‌باشند. |
| 68. در مورد ورود دانش فنی چه ضوابطی باید رعایت شود؟ |
| دانش فنی و خدمات تخصصی به‌عنوان اشکال قابل قبول سرمایه خارجی به رسمیت شناخته شده و پس از ارزیابی به‌عنوان سرمایه غیر نقدی خارجی به ثبت خواهند رسید. البته قبـل از مرحله ورود دانش فنــی، نظر وزارتخانه ذی‌ربط نیز کسب می‌گردد. |
| 69. آیا پرداخت حق لیسانس یا رویالتی مجاز است؟ |
| بلی. در حالتی که دانش فنی قرار نیست به‌عنوان سرمایه خارجی به احتساب گرفته شود وجوه مربوطه و یا رویالتی مصوب، قابل پرداخت به عرضه کننده تکنولوژی است. |
| 70. ضابطه قابل قبول برای پرداخت حق لیسانس یا رویالتی به طرف‌های خارجی چیست؟ |
| در هر شیوه پرداخت، ارزش مواد اولیه وارداتی از خارج باید در محاسبه رویالتی و حق لیسانس دخالت داده شده و خـالص مبلغ پس از کسر ارزش مواد وارداتی، به لیسانس دهنده قـابل پرداخت است؛ به عبارت دیگر بر اساس سیاست جاری، پرداخت رویالتی و حق لیسانس بر مبنای ارزش افزوده داخلی محاسبه می‌گردد. |
| 71. آیا امکان ثبت حق اختراع و علائم تجاری در ایران وجود دارد؟ |
| حقوق مالکیت صنعتی و معنوی اعم از حق اختراع، حق علائم و اسامی تجاری و غیره بر اساس قانون ثبت علائم و اختراعات کشور قابل ثبت و حمایت قانونی است. |
| 72. آیا ارائه فهرست سرمایه‌های غیر نقدی قبل از اقدام به ورود ضروری است؟ |
| بلـــی. سرمایه گذار خارجی قبل از اقـدام به ورود سرمـایه باید صورت تفصیلی سرمایه‌های غیر نقدی که می‌خواهد به کشور وارد نماید شامل مشخصات فنی، نام سازنده، سال ساخت و قیمت به همراه کاتالوگ‌های مربوطه را به سازمان سرمایه‌گذاری تسلیم نماید. پس از آنکه فهرست به تأکید رسید سرمایه غیر نقدی به تشخیص سرمایه گذار در یک یا چند محموله و بدون هیچ‌گونه تشریفات خاصی قابل ورود به کشور است. |
| 73. آیا ورود دانش فنی نیاز به بررسی قبلی دارد؟ |
| قراردادهای دانش فنی و خدمات تخصصی اعم از اینکه به‌صورت سرمایه به کشور وارد شود یا اینکه در نظـر باشد پرداخت‌هایی از بابت آن‌ها صـورت پذیـرد، می‌بایستی به همراه در خـواست سرمایه‌گذاری خارجی به سازمان سرمایه‌گذاری تسلیم گردد. سازمان سرمایه‌گذاری با وزارتخـانه ذی‌ربط در مورد ضرورت اخذ دانش فنی و بهای آن مشورت‌های لازم را انجام خواهد داد. |
| فصل پنجم: انتقالات ارزی |
| 74. منظور از انتقالات ارزی چیست؟ |
| منظور از انتقالات ارزی، انتقال کلیه وجوه اعم از وجوه ناشی از عملکرد سرمایه‌گذاری خارجی و یا سایر وجوهی است که انتقال آن به‌صورت ارز صورت می‌گیرد. این انتقالات به‌طور مشخص در دوطبقه بندی قرار می‌گیرند: |
| الف. انتقالات سرمایه‌ای شامـل سود سهام یا سود سرمایـه، اصل سرمایه، عایدات سرمایه‌ای و مبالغ مربوط به جبران خسارت ناشی از سلب مالکیت و مصادره سرمایه خارجی؛ |
| ب. سایر انتقالات ارزی شامل کلیه انتقالات ارزی ناشی از قراردادهای حق اختراع، دانش فنی، کمک‌های فنی و مهندسی، اسامی و علائم تجاری و قراردادهای مشابه. |
| 75. آیا محدودیتی به لحاظ میزان وجوه قابل انتقال اعمال می‌شود؟ |
| خیر به لحاظ قانونی هیچ نوع محدودیتی از نظر مبلغ قابل انتقال و میزان انتقال در هر سال وجود ندارد. |
| 76. تأمین ارز مربوط به انتقالات ارزی چگونه صورت می‌گیرد؟ |
| تأمین ارز برای انتقالات ارزی سرمایه‌گذاری‌ها از طریق خرید ارز از نظام بانکی و حسب مورد از محل ارز حاصل از صادرات یا ارائه خدمات سرمایه‌گذاری‌ها قابل تأمین است. در هر حال نحوه تأمین ارز برای انتقالات ارزی در مجوز سرمایه‌گذاری قید می‌گردد. |
| 77. انتقالات مربوط به سرمایه گذار خارجی مستلزم طی چه تشریفاتی است؟ |
| اصول هر گونه انتقال ارز اعم از انتقالات سرمایه‌ای و غیر آن، با درخواست رسمی سرمایه گذار خارجی و یا شرکت مشترک/ بنگاه سرمایه پذیر از طرف سرمایه گذار خارجی صورت می‌پذیرد و کلیه انتقالات پس از کسر کسورات قانونی در وجه سرمایه گذار خارجی قابل پرداخت است. |
| 78. چنانچه بر اساس مقـررات خاص یا تصمیم دولت اجازه صدور محصولات طرح مورد سرمایه‌گذاری داده نشود چگونه ارز مربوط به انتقال سود و سرمایه تأمین می‌گردد؟ |
| در موارد استثنائی که اجازه صدور داده نشود سرمایه گذار خارجی می‌تواند کالای تولیدی خود را در بازار داخلی به فروش رسانده و ارز مربوطه را از نظام بانکی خریداری نموده و انتقال دهد. بدیهی است سرمایه گذار در صورتی که تمایل داشته باشد می‌تواند مبادرت به صدور سایر کالاهای مجاز نیز بنماید. |
| فصل ششم |
| مسائل مالیاتی و گمرکی |
| 79. نرخ مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی در ایران چه میزان است؟ |
| نـرخ مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی در ایران معادل 25 درصد درآمد مشمول مالیات است (ماده 105 قانون مالیات‌های مستقیم). |
| 80. آیا نرخ مالیات برای همه نوع شرکت اعم از شرکت‌های ایرانی و شرکت‌های خارجی به‌طور یکسان اعمال می‌گردد؟ |
| نرخ مالیات برای همه نوع شرکت اعم از شرکت‌های ایرانی و خارجی (شعب و نمایندگی‌ها) 25 درصد است که به‌طور یکسان اعمال می‌گردد. |
| 81. آیا شعب و نمایندگی‌های شرکت‌های خارجی که صرفاً به عملیات بازاریابی و اطلاع رسانی برای شرکت‌های مادر در خارج می‌پردازند نیز مشمول پرداخت مالیات بر درآمد می‌باشند؟ |
| خیر. شعب و نمایندگی‌های شرکت‌ها و بانک‌های خارجی که بدون داشتـن حق انجام معاملـه، به بازاریابـی و جمع آوری اطلاعات اقتصادی در ایران برای شرکت مادر اشتغال داشته و در ازای مخارج خود از شرکت مادر وجوهی دریافت می‌نمایند، نسبت به این وجوه مشمول مالیات بر درآمد نخواهند بود (تبصره» 2" ماده 107 قانون مالیات‌های مستقیم). |
| 82. مالیات بر درآمد مؤسسات کشتیرانـی و هواپیمایی خارجی در ایران چگونه محاسبه می‌شود؟ |
| مالیات مؤسسات کشتیرانی و هواپیمایی خارجی از بابت کرایه مسافر و حمل کالا و امثال آن از ایران، به‌طور مقطوع عبارت است از پنج درصد کلیه وجوهی که از این بابت عاید آن‌ها خواهد شد، اعم از اینکه وجوه مزبور در ایران یا در قصد یا در بین راه دریافت شود (ماده 113 قانون مالیات‌های مستقیم). |
| 83. آیــا درآمدهای ناشی از قراردادهای انتقال تکنولوژی از قبیل دانش فنی، خدمات فنی و مهندسی، پرداخت‌های مربوط به‌حق لیسانس و رویالتـی نیز مشمول مالیات است؟ |
| بلی. درآمد حاصل از واگذاری امتیازات و حقوق مربوطه در این‌گونه قراردادها که منبع درآمدی برای اشخاص خارجی تلقی می‌گردد به مأخذ 20 تا 40 درصد مجموع وجوهی که ظرف یک سال مالیاتی عاید این اشخاص شده، مشمول مالیاتی به نرخ 25 درصد است (تبصره "2" ماده 105 و بند «ب» ماده 107 قانون مالیات‌های مستقیم). |
| 84. نحوه اخذ مالیات از قراردادهای پیمانکاری چگونه است؟ |
| درآمد مشمول مالیات عملیات پیمانکاری اشخاص خارجی در ایران، نسبت به عملیات هر نوع کار ساختمانی، تأسیسات فنی و تأسیساتی شامل تهیه و نصـب موارد مذکور یا حمل و نقل، تهیه طرح ساختمان‌ها و تأسیسات، نقشه کشی، نقشه برداری، نظارت و محـاسبه فنی و ارائه تعلیمات کمک‌های فنی، انتقال دانش فنی و سایر خدمات در تمام موارد به مأخذ 12% کل دریافتی سالانه آن‌ها خواهد بود (بند «الف» ماده 107 قانون مالیات‌های مستقیم). در مورد عملیات پیمانکاری که کارفرما وزارتخانه، مؤسسات و یا شرکت‌های دولتی یا شهرداری‌ها باشند، آن قسمت از مبلغ قرارداد که از طریق خرید داخلی یا خارجی به مصرف خرید لوازم و تجهیزات می‌رسد مشروط به آنکه در قرارداد یا اصلاحات و الحاقات بعدی آن مبلغ لوازم و تجهیزات به‌طور جدا از سایر اقلام قرارداد درج شده باشد، از پرداخت مالیات بر درآمد معاف خواهد بود (تبصره "2" ماده 107 قانون مالیات‌های مستقیم) البته به‌موجب تبصره 5 ماده 107 همین قانون درآمد مشمول مالیات فعالیت‌های موضوع بند «الف» ماده 107 که قرارداد پیمانکاری آن‌ها از ابتدای سال 1382 به بعد منعقد می‌گردد طبق مقررات ماده 106 یعنی از روی دفاتر قانونی تشخیص می‌گردد. |
| 85. نحـوه محاسبه درآمد مشمول مالیات و نرخ قابل اعمال در طرح‌هایی که به روش «ساخت، بهره برداری و واگذاری» (BOT) انجام می‌شوند، چگونه است؟ |
| محاسبـه درآمد سرمایه‌گذاران خارجی که از طریق انعقاد قراردادهای «ساخت، بهره برداری و واگذاری»(BOT) مبادرت به سرمایه‌گذاری در ایران می‌نمایند از طریق رسیدگی به دفاتر قانونی آن‌ها انجام می‌گیرد و پس از کسر هزینه‌های قابل قبول، نرخ ثابت 25 درصد اعمال می‌گردد (ماده 106 و 105 قانون مالیات‌های مستقیم.) |
| 86. نحوه محاسبه مالیات حقوق کارشناسان خارجی چگونه است؟ |
| نرخ مالیات بر درآمد حقوق اشخاص حقوق دیگر اعم از ایرانی و خارجی یکسان است. |
| 87. مالیات نقل و انتقال سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار چه میزان است؟ |
| از هـر نقل و انتقال سهـام و حق تقدم سهام شرکت‌ها در بــورس مالیات مقطوعی به میــزان نیم درصد ارزش فروش سهام یا حق تقدم سهام وصول می‌گردد (تبصره "1" ماده 143 قانون مالیات‌های مستقیم). |
| 88. مالیات نقل و انتقال سهام سایر شرکت‌ها چه میزان است؟ |
| از هر نقل و انتقال سهام و سهم الشرکه و حق تقدم سهام و سهم الشرکه شرکا، مالیات مقطوعی به میزان 4 درصد ارزش اسمی آن‌ها وصول می‌گردد (تبصره "2" ماده 143 قانون مالیات‌های مستقیم). |
| 89. حقوق ورودی کالا چیست؟ |
| به مجموع حقوق گمرکی و سود بازرگانی حقوق ورودی اطلاق می‌شود. حقوق گمرکی معادل 4 درصد ارزش گمرکی کالاها تعیین می‌شود. سود بازرگانی توسط هیئت وزیران تعیین و در مقررات صادرات و واردات هر سال درج می‌گردد. |
| فصل هفتم |
| تسـهیلات و معافیت‌های مالیـاتی و گمـرکی |
| الف. تسهیلات و معافیت‌های مالیاتی |
| 90. منظور از معافیت مالیاتی چیست و چه مواردی را شامل می‌شود؟ |
| منظور از معافیت مالیاتی، معافیت از پرداخت مالیات بر درآمد حاصل از فعالیت‌های صنعتی، معدنی و تولیدی است. در ایران شرکت‌ها مکلف‌اند مالیات سود سهام را که به‌عنوان مالیات اشخاص حقیقی نیز تلقی می‌گردد، در منبع کسر و به حوزه مالیاتی مربوطه پرداخت نمایند (ماده 132 قانون مالیات‌های مستقیم). |
| 91. معافیت‌های مالیاتی کدام است و در چه شرایطی تعلق می‌گیرد؟ |
| · معافیت مالیاتی بخش صنعت، معدن و تولید: |
| - درآمد مشمول مالیات ابرازی حاصل از فعالیت‌های تولیدی و معدنی در بخش‌های تعاونی و خصوصی از تاریخ شروع بهره برداری یا استخراج به میـزان 80 درصد و به مدت چهار سـال از پرداخت مالیات معاف است (ماده 132 قانون مالیات‌های مستقیم). |
| - آن قسمت از سود ابرازی شرکت‌های تعاونی و خصوصی که برای بازسازی، توسعه، نوسازی و یا تکمیل واحدهای صنعتی و معـدنی موجود و یا ایجـاد واحـدهای صنعتی و معدنی جدید در آن سال مصرف گردد از 50 درصد مالیات متعلقه معاف خواهد بود (ماده 138 قانون مالیات‌های مستقیم). |
| · معافیت مالیاتی بخش کشاورزی: |
| - درآمد حاصل از کلیه فعالیت‌های کشاورزی، دام‌پروری، دامداری، پرورش ماهی و زنبور عسل و پرورش طیور، صیادی و ماهیگیری و نوغانداری، احیای مراتع و جنگل‌ها و باغات و اشجار و نخیلات بدون محدودیت زمانـی از پرداخت مالیات معاف است (ماده 81 قانون مالیات‌های مستقیم). |
| · معافیت مالیاتی بخش گردشگری: |
| - کلیه تأسیسات ایران‌گردی و جهانگردی دارای پروانه بهره برداری از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هر سال از پرداخت 50 درصد مالیات متعلقه معاف خواهند بود (تبصره "3" ماده 132 قانون مالیات‌های مستقیم). |
| 92. آیا شرایطی برای برخورداری از معافیت وجود دارد؟ |
| بلی. معافیت مالیاتی برای بخش‌های صنعتی و معدنی زمانی میسر است که واحدهای مربوطه خارج از شعاع 120 کیلومتری تهران و 50 کیلومتری اصفهان و 30 کیلومتری مراکز استان‌ها و شهرهای دارای بیش از سیصد هزار نفر جمعیت استقرار داشته باشند. شهرک‌های صنعتی مستقر در داخل این شعاع 30 از شرط یاد شده مستثنا می‌باشند (تبصره "2" ماده 132 قانون مالیات‌های مستقیم). |
| 93. آیا استقرار واحدها در مناطق محروم موجب افزایش میزان دوره معافیت مالیاتـی می‌گردد؟ |
| بلی. 100 در صد درآمد مشمول مالیــات کلیه واحدهایی که در مناطق محـروم مستقر می‌باشند به مدت 10 سال از معافیت مالیاتی برخوردار است (ماده 132 قانون مالیات‌های مستقیم). |
| 94. آیا از حیث بخشودگی مالیاتی تفاوتی بین واحدهای مستقر در مناطق ویژه اقتصادی با سایر مناطق سرزمین اصلی وجود دارد؟ |
| از حیث بخشودگی مالیاتی هیچ تفاوتی میان سرزمین اصلی و مناطق ویژه اقتصادی وجود ندارد. در واقع، رفتار مالیاتی در مناطق ویژه و سرزمین اصلی یکسان است. |
| 95. آیا درآمد حاصل از صادرات نیز از معافیت مالیاتی برخوردار است؟ |
| بلی. 100 درصد درآمد حاصل از صادرات محصولات تمام شده صنعتی و کشاورزی و صنایع تبدیلی و تکمیل آن و 50 درصد درآمد حاصل از صادرات سایر کالاهای غیرنفتی از پرداخت مالیات معاف است (ماده 141 قانون مالیات‌های مستقیم). |
| 96. معافیت مالیاتی ترانزیت کالا به چه صورت است؟ |
| 100 درصد درآمد حاصل از صادرات کالاهای مختلف که به‌صورت ترانزیت به ایران وارد شده یا می‌شوند و بدون تغییر در ماهیت یا با انجام کاری بر روی آن صادر می‌شوند از شمول مالیات معاف است (بند «ب» ماده 141 قانون مالیات‌های مستقیم). |
| 97. آیا شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار علاوه بر معافیت‌هایی که به واحدهای صنعتی و معدنی، کشاورزی و گردشگری تعلق می‌گیرد از معافیت یا بخشودگی مالیاتی دیگری نیز برخوردار می‌باشند؟ |
|
کلیه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس که نقل و انتقال سهام آن‌ها از طریق کارگزار بورس انجام می‌گیرد معادل 10 درصد از مالیات آن‌ها بخشوده می‌شود (ماده 143 قانون مالیات‌های مستقیم) |
| ب. تسهیلات و معافیت‌های گمرکی |
| 98. آیا امکان ورود مواد اولیه به‌صورت ترانزیت و بعد صدور آن به‌صورت کالای ساخته شده با برخورداری از معافیت گمرکی وجود دارد؟ |
|
بلی. به موادی که به‌صورت ترانزیت و به‌قصد تولید وارد می‌شود معافیت گمرکی تعلق می‌گیرد. چنانچه به هر دلیلی این عوارض در ابتدا دریافت شده باشد، وجه دریافتی پس از صدور کالای تولیدی قابل استرداد است. |
| 99. ماشین‌آلات تجهیزات دست دوم وارده به کشور در گمرک به چه قیمتی ارزیابی می‌شود؟ |
|
کلیه کالاهایی که به کشور وارد می‌شود به قیمت نو در گمرک ارزیابی می‌گردد و فقط ماشین آلات و تجهیزات دست دومی که برای استفاده در خط تولید و بر اساس قانون سرمایه‌گذاری خارجی به کشور وارد می‌شود به قیمت واقعی آن (قیمت دست دوم) ارزیابی می‌گردد. |
| فصل هشتم |
| تسهیلات ورود و اقامت |
| 100. سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران چه تسهیلاتی را در ارتباط با روادید ورود سرمایه‌گذاران و کارشناسان خارجی ارائه می‌دهد؟ |
|
سازمان سرمایه‌گذاری با معرفی سرمایه‌گذاران، مدیران و کارشناسان خارجی و بستگان درجه یک آن‌ها به وزارت امور خارجه، امور مربوط به صدور روادید، اعم از روادید یک بار ورود و یا مکــرر سه ساله با حق ورود و اقـــامت سه ماهه در هر بار را تسهیــل می‌نماید. سرمایه‌گذاران خارجی یا شرکت‌های مشترک می‌توانند با ارسال فرم مشخصات افراد مورد نظر و ذکر چگونگی نیاز به حضور ایشان در ایران، تقاضای روادید نمایند. لازم به ذکراست که تسهیلات سازمان سرمایه‌گذاری بدان معنا نیست که برای اخذ ویزا لازم است صرفاً از طریق این سازمــان اقدام شود، بلکه همگان می‌توانند طبق مقررات جاری مستقیم به نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران در خارج مراجعه و درخواست روادید نمایند. |
| 101. آیا تسهیلاتی برای اقامت و صدور پروانه کار نیز وجود دارد؟ |
| در صورت ضرورت سازمان سرمایه‌گذاری تسهیلات و کمک‌های لازم را در این خصوص به سرمایه‌گذاران خارجی ارائه خواهد داد. |
| فصل نهم: متفـرقــه |
| 102. در حال حاضر ایران با چه کشورهایی موافقت‌نامه اجتناب از اخذ مالیات مضاعف امضاء نموده و کدام‌یک از آن‌ها لازم‌الاجرا است؟ |
|
تا قبل از انقلاب اسلامی (سال 1964) ایران با دو کشور فرانسه و آلمان موافقت‌نامه اجتناب از اخذ مالیات مضاعف امضاء نموده است. از پس از پیروزی انقلاب تاکنون نیز تعداد 40 موافقت‌نامه اجتناب از اخذ مالیات از مجموع موافقت‌نامه‌های فوق 34 در حال طی مراحل تصویب نهایی است. موافقت‌نامه به تصویب مجلس شورای اسلامــی رسیده و 8 موافقت‌نامه نیز مضاعف با سایر کشورها به امضاء رسیده است. |
| 103. ایران با چه کشورهاییم موافقت نامه تشویق و حمایت متقابل از سرمایه‌گذاری امضاء نموده است؟ |
|
تاکنون با 54 کشور موافقت‌نامه تشویق و حمایت متقابل از سرمایه‌گذاری امضاء شده است که از این تعداد 43 مراحل تصویب نهایی را طی می‌کنند. موافقت‌نامه به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است. |
| 104. آیا درزمینه سرمایه‌گذاری، ایران موافقت‌نامه چند جانبه ای نیز امضاء نموده است؟ |
|
بلی 11 موافقت‌نامه نیز. دولت جمهوری اسلامی ایران به موافقت‌نامه تشویق، تضمین و حمایت از سرمایه‌گذاری بین کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی همچنین موافقت‌نامه چند جانبه بین کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی (اکو) ملحق شده است. |
| 105. آیا ایران عضویت در آژانس چندجانبه تضمین سرمایه‌گذاری (MIGA) را پذیرفته است؟ |
|
بلی. دولت جمهوری اسلامی ایران به عضویت آژانس چند جانبه تضمین سرمایه‌گذاری (MIGA) درآمده و امکان برخورداری از پوشش‌های تضمینی این آژانس طبق ضوابط مربوطه برای سرمایه‌گذاران خارجی فراهم است. هر چند قانـون سرمایه‌گذاری خارجــی و موافقت‌نامه‌های دو جانبــه و چند جانبــه سرمایه‌گذاری که جمهـوری اسلامی ایران با کشـورهای مختلف امضـاء نموده، حقوق سرمایه گذار خارجی را در برابر خطرات غیرتجاری تحت پوشش قرار می‌دهد، با این وجود عضویت در میگـا امکان برخورداری از پوشش حمایتـی مضاعف را بــرای سرمایه‌گذاران فراهم می‌سازد. |
| 106. سرمایه گذار بالقوه خارجی لازم است ازچه قوانین و مقرراتی مطلع باشد؟ |
| عـلاوه بر قانون سرمایه‌گذاری خارجی و آئین نامه اجرائی آن که تأمین کننده حقوق اساسی سرمایه گذار خارجی است، مطالعه قوانین ذیل نیز به سرمایه‌گذاران توصیـه می‌شود: |
| ·قانون تجارت بخش شرکت‌های سهامی، ·مقررات صادرات و واردات، ·قانون مالیات‌های مستقیم، ·مقررات گمرکی، ·قانون کار به‌منظور اطلاع از چگونگی استفاده از خدمات اتباع بیگانه، ·قانون ثبت علائم و اختراعات، به‌منظور اطلاع از حقوق مالکیت‌های صنعتی و معنوی |
